นิทานก่อนนอน

หนูตัวหนึ่งวิ่งไปรบกวนราชสีห์ขณะกำลังหลับ มันตื่นขึ้นมาตะปบหนูไว้ เจ้าหนูร้องครวญขอให้ไว้ชีวิตมัน แล้วสักวันมันจะตอบแทนคุณราชสีห์ ราชสีห์หัวเราะ เจ้าหนูตัวเล็กเจ้าจะช่วยอะไรข้าได้ แต่แล้วราชสีห์ก็ปล่อยหนูไป วันหนึ่งขณะเที่ยวเล่น ราชสีห์ติดบ่วงนายพราน พยายามหนีแต่ไม่สำเร็จ หนูตัวเล็กเข้ามากัดบ่วงขาด ราชสีห์จึงหนีรอดออกมาได้ ราชสีห์ขอบคุณหนู นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า เพื่อนตัวเล็กอาจช่วยเราได้มากว่าที่เราคิด

กระต่ายตัวหนึ่งโม้โอ้อวดถึงความเร็วของตน มันท้าเหล่าสัตว์ทั้งหลายแข่งกับตน ไม่มีสัตว์ใดแข่งกับมัน จนเต่าตัวหนึ่งรับคำท้าของมัน เมื่อการแข่งขันเริ่มขึ้น กระต่ายวิ่งนำเต่าไปลิบหูลิบตา มันหัวเราะและก้มลงหลับกลางทาง ด้วยความมั่นใจ เต่าซึ่งคลานต้วมเตี้ยมตามมา มันเดินเลยกระต่ายที่หลับอยู่ และเข้าถึงเส้นชัยก่อน นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ความประมาทนำมาสู่ความพ่ายแพ้

บิดาคนหนึ่งมีลูกสาวสองคน คนหนึ่งแต่งงานกับเจ้าของร้านดอกไม้ อีกคนแต่งงานกับเจ้าของร้านกระเบื้อง ผ่านไปนานหลายปี บิดารู้สึกคิดถึงลูกทั้งสอง เขาจึงเดินทางไปเยี่ยมลูกสาวทั้งสอง เมื่อเดินทางถึงบ้านลูกสาวคนแรก คุยกันพักใหญ่ ก่อนลากลับเขาเอ่ยถามถามลูกสาวคนแรกว่า “ลูกจ๊ะ…ลูกยังมีสิ่งใดประสงค์แล้วไม่ได้ดังนั้นหรือไม่” ลูกสาวคนแรกครุ่นคิดอยู่สักพักหนึ่งจึงเอ่ยตอบว่า “พ่อเอ๋ย…ข้าเองก็มีทุกอย่างที่ประสงค์แล้ว แต่ถ้าให้ข้าประสงค์สิ่งใด ก็คงเหลือเพียง ประสงค์ให้แต่ละวันฝนตก เพื่อที่จะได้มีดอกไม้งดงามขายทุกวันเท่านั้นแหละพ่อ” วันต่อมาบิดาคนเดิมเดินทางไปพบลูกสาวคนที่สอง คุยกันพักใหญ่ ก่อนลากลับเขาเอ่ยถามถามลูกสาวคนที่สองว่า “ลูกจ๊ะ…ลูกยังมีสิ่งใดประสงค์แล้วไม่ได้ดังนั้นหรือไม่” ลูกสาวคนที่สองครุ่นคิดอยู่สักพักหนึ่งจึงเอ่ยตอบว่า “พ่อเอ๋ย…ข้าเองก็มีทุกอย่างที่ประสงค์แล้ว แต่ถ้าให้ข้าประสงค์สิ่งใด ก็คงเหลือเพียง ประสงค์ให้แต่ละวันแดดออก […]

ณ.หมู่บ้านในป่าแห่งหนึ่ง ชาวบ้านต่างต้องการสร้างหมู่บ้านให้ทันสมัยสวยงาม ชาวบ้านจึงต่างพากันไปปรึกษานายช่าง นายช่างคนแรกกล่าว “เราสร้างหมู่บ้านด้วยอิฐสิ เพราะไม่มีอะไรดีกว่าอิฐอีกแล้ว” ชาวบ้านพากันไปหานายช่างคนที่สอง นายช่างคนที่สองกล่าว “เราสร้างหมู่บ้านด้วยไม้สิ เพราะไม่มีอะไรดีกว่าไม้อีกแล้ว” ชาวบ้านพากันไปหานายช่างคนที่สาม นายช่างคนที่สามกล่าว “เราสร้างหมู่บ้านด้วยดินสิ เพราะไม่มีอะไรดีกว่าดินอีกแล้ว” แล้วสิ่งใดดีที่สุดกันแน่ เพราะทุกคนต่างว่าตนเองดีที่สุด นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า คนย่อมเห็นตนเองดีที่สุด

เด็กน้อยคนหนึ่ง ขณะเดินทางไปในป่า พบหมาป่าหิวโซตัวหนึ่งผ่านมา หมาป่านึกในใจ “ช่างดีเสียนี่ ที่มีอาหารมาหาเราในเช้านี้” หมาป่าจึงร้องบอก “เจ้าเด็กน้อย เจ้าถอดเสื้อผ้าและนอนเฉยๆเป็นอาหารของข้าเสีย” พลางเจ้าหมาป่ารี่เข้ามาจะกินเด็กน้อยเป็นอาหาร โอ้อนิจจา…เด็กน้อยเห็นไม่มีทางสู้ด้สยลืมติดไม้มาป้องกันตัวเอง จึงร้องบอกเจ้าหมาป่า “ท่านหมาป่าผู้ยิ่งใหญ่ ช่วยส่งเสียงเห่าหอนอันไพเราะให้ข้าฟังก่อนจะตายเสียหน่อยเถิดนะ” หมาป่าได้ยินนึกลำพองใจจึงเอ่ย “ได้สิเจ้าหนู ข้าจะทำตามที่เจ้าขอเสียทีหนึ่ง” ว่าแล้วจึงเห่าหอนเสียเสียงดัง ทันใดนั้นสุนัขล่าเนื้อฝูงหนึ่งได้ยินเสียงหมาป่าดังมา จึงพากันกรูเข้ากะจะตะปปเจ้าหมาป่าหิวโซ เจ้าหมาป่านึกกลัวจึงหนีไป นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ปัญญาประดุจดั่งอาวุธ

สุนัขตัวหนึ่งคาบก้อนเนื้อมาก้อนหนึ่ง มันเดินมาริมแม่น้ำเห็นเงาสะท้อนของตัวเองกำลังคาบก้อนเนื้อยู่ มันคิดว่าเป็นสุนัขอีกตัวคาบเนื้ออยู่ จึงตัดสินใจอ้าปากกะจะแย่งเอาก้อนเนื้ออีกก้อนหนึ่งมาเป็นของตน ขณะที่อ้าปาก เนื้อที่อยู่ในปากก็หล่นลงแม่น้ำ มันจึงเสียก้อนเนื้อไป นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า โลภมากลาภหาย

ชาวบ้านคนหนึ่งเลี้ยงห่านไว้ เขาเก็ยไข่ห่านมากินทุกวัน วันหนึ่งเขาออกไปเก็บไข่ตามปกติ แต่แล้วเขาพบว่าไข่ของห่านเป็นสีเหลือง และแวววาว เขาจับดูและรู้สีกหนัก จนรู้ว่ามันเป็นไข่ทองคำ เขานำมันไปขายในหมู่บ้าน และได้เงินมามากมาย ห่านออกไข่ให้เขาทุกวัน จนในที่สุดเขาร่ำรวยจากการขายไข่ ด้วยความโลภ วันหนึ่งเขาฆ่าห่านและผ่าท้อง หวังว่าจะเจอไข่ทองคำมากกว่าเดิม แต่แล้วภายในท้องห่านหลับไม่มีอะไร นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า โลภมากลาภหาย

เหล่ากบฝูงหนึ่งอยู่กันอย่างผาสุข วันหนึ่งพวกมันต้องการผู้มาเป็นราชาของพวกตน จึงร้องขอต่อเทวดา เทวดาส่งท่อนซุงลงมาให้ เหล่ากบเห็นท่อนซุงไม่กระดิก ไม่ปกครองพวกตน จึงร้องขอเทวดาอีกครั้ง เทวดาส่งปลาไหลมาให้อีกครั้ง เมื่อกบเห็นปลาไหลว่ายน้ำไม่ทำอะไร จึงร้องขอต่อเทวดาอีกครั้ง เทวดารำคาญจึงส่ง นกกระสาลงมาเป็นราชาให้พวกกบ นกกระสาลงมา และกินกบทีละตัว ทีละตัว จนวันหนึ่งกบหายหมดไปจากสระน้ำนั้น นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า อย่าดิ้นรนเมื่อตนอยู่ดีอยู่แล้ว

นักเดินทางสองคนเป็นเพื่อนกัน พวกเขาเดินทางไปท่องเที่ยวยังป่าแห่งหนึ่ง  ทันใดนั้นเองหมีตัวใหญ่ปรากฎกายขึ้น นักเดินทางคนแรกวิ่งหนีและปีนขึ้นต้นไม้โดยลำพัง ปล่อยให้เพื่อนอีกคนเผชิญหมีอยู่ เมื่อหมีเข้ามาใกล้ เขาจึงล้มตัวนอน หมีเข้ามาก้มลงที่หูของเขา และดมดูรอบๆ นักเดินทางคนที่สองกลั้นหายใจ หมีนึกว่าเขาตายจึงผละหนีไป เมื่อหมีไปไกลแล้วนักเดินทางคนแรกลงจากต้นไม้ ตรงรี่มาถามว่า เจ้าหมีพูดอะไรกับเขาขณะที่มาใกล้ นักเดินทางคนที่สองตอบว่า เจ้าหมีกระซิบบอก จำไว้อย่าคบเพื่อนที่ทิ้งเจ้าเมื่อยามมีอันตราย นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ยามคับขันพิสูจน์มิตรแท้

อีกาตัวหนึ่งกระหายน้ำมาก มันบินมาพบเหยือกน้ำอันหนึ่ง อีกาดีใจมากบินลงไปใช้จงอยปากลงดื่มกิน ช่างแย่นักปากของมันยาวไม่ถึงน้ำที่อยู่ก้นเหยือกที่ลึกนั้น อีกาจึงบินไปรวบรวมก้อนหินมามากมาย ทยอยนำหินนั้นหย่อนลงไปในเหยือกน้ำ น้ำในเหยือกเอ่อล้นออกมาถึงปากของเหยือกน้ำ อีกาจึงได้ดื่มกินน้ำอย่างสมใจ นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า ความพยายามอยู่ที่ไหน ความสำเร็จอยู่ที่นั่น